Rekrutacja czy bezpłatna konsultacja? Uzasadnione wątpliwości kandydatów.

2 sierpnia 2023

Wstęp

Można zrozumieć pracodawcę, który oczekuje od kandydata, aby ten zaprezentował swoje umiejętności i wiedzę w praktyczny sposób, demonstrując dopasowanie do rzeczywistych potrzeb firmy. Jednakże, zadanie rekrutacyjne polegające na dostarczeniu czegoś tak wartościowego, jak plan sprzedaży w branży pracodawcy czy wykonanie konkretnego dzieła, może budzić wątpliwości.

Oto dzisiejszy post z grupy HR HRowi HRem:

Wątpliwości kandydatki nie są bezpodstawne.

Kandydatka prawdopodobnie nie zna firmy na tyle, aby jej zaufać “na słowo”. Nie wie jakie są jej faktyczne intencje i na 99% nie ma podpisanego NDA.

Skomentowałem ten post podpowiadając co można w takiej sytuacji zrobić (screenshot poniżej), ale ten przypadek skłonił mnie do szerszego omówienia tematu i zaprezentowania kilku możliwości działania, zarówno z perspektywy pracodawcy i jak kandydata.

Pracodawco - jak weryfikować praktyczną wiedzę i umiejętności kandydata aby nie budzić jego wątpliwości

Z punktu widzenia pracodawcy, proszenie kandydata o przedstawienie planu działania jest często postrzegane jako efektywne narzędzie oceny. Pozwala to na weryfikację nie tylko wiedzy, ale także sposobu podejmowania przez kandydata decyzji w konkretnych, realistycznych okolicznościach, w których funkcjonuje pracodawca. Sam próbowałem taką metodę, gdy pozyskiwałem kandydatów do agencji rekrutacyjnej, którą kiedyś prowadziłem.

Pracodawcy muszą być jednak świadomi, że ta praktyka może być postrzegana jako próba zdobycia z rynku wartościowej wiedzy niskim kosztem. Takie postrzeganie może nastawić kandydata negatywnie do procesu rekrutacyjnego i firmy.

W jaki sposób zatem formułować tego typu zadania? 

Wystarczy dać kandydatowi swobodę co do wyboru parametrów realizacji zadania, parametrów takich jak: branża, specjalizacja, usługa, produkt, funkcjonalność, obszar geograficzny itp. Zamiast na przykład prosić kandydata o to, aby przygotował strategię sprzedaży systemu ATS, mogę poprosić aby przygotował strategię sprzedaży systemu CRM. 

Pamiętajmy, że w większości przypadków nie jest ważne dla pracodawcy to, co kandydat ma w notesie (kontakty, telefony, schematy, kody), lecz to, w jaki sposób myśli i działa, aby realizować stawiane przed nim cele. Zaznaczam “w większości przypadków” ponieważ istnieją oczywiście rekrutacje, gdy kandydaci pozyskiwani są właśnie dla ich konkretnych relacji z konkretnymi osobami.

Myśląc o tym problemie przychodzi mi na myśli modny ostatnio przykład programisty, którzy rzekomo rozwiązują zadania podczas rekrutacji przy pomocy ChatGPT. Jeśli rekruter techniczny sprawdza tylko wykonane zadanie, czyli dostarczony kod, to takie zadanie ma niewielką wartość. Jeśli jednak poprosi kandydata o to, aby omówił krok po kroku poszczególne etapy realizacji zadania, dlaczego nie wybrał rozwiązań alternatywnych, czy też jakie widzi mocne i słabe strony kodu, to wówczas okaże się, jak rzeczywiście myślał i jak rzeczywiście działał ten kandydat. A także, czy zadanie wykonał samodzielnie. 

Myślenie, działanie, kreatywność, to są właśnie elementy, które budują potencjał kandydata i elementy te można sprawdzić na dowolnym, także oderwanym od specyficznej branży pracodawcy przykładzie. Nie twierdzę oczywiście, że wystarczy potrafić myśleć i wiedza jest nieistotna. Absolutnie nie. Wiedzę o branży, o programowaniu, o spawaniu czy o czymkolwiek innym można sprawdzić inaczej, niż oczekując gotowej strategii sprzedaży usługi czy produktu pracodawcy.

Kandydacie - jak reagować, gdy trafiasz na zadanie rekrutacyjne, które wygląda jak bezpłatna konsultacja

Podobnie jak nasz anonimowy kandydat, ja również miałbym wątpliwości przed wysłaniem nieznanej mi firmie strategii sprzedaży, która może mieć wymierną wartość finansową, a dodatkowo na jej przygotowanie muszę poświęcić dodatkowy czas. Co zatem zrobić w takiej sytuacji? Poniżej screenshot mojej odpowiedzi “na szybko” a dalej dodatkowe przemyślenia.

Rozszerzając powyższą odpowiedź, oto kilka wskazówek:

  • Ogranicz szczegóły. Wykonując zadanie, które polega na stworzeniu jakiegoś planu działania, przedstaw ten plan w sposób pozbawiony konkretnych, wartościowych informacji. Ba, możesz nawet podać bardzo konkretne wartości i informacje, ale zaznacz, że są fikcyjne i w procesie rekrutacyjnym nie możesz przekazać faktycznych danych. Będzie to być może pewnym zaskoczeniem dla pracodawcy, ale w mojej ocenie podniesie Twoją wartość jako osoby biznesowo świadomej. Może wręcz okazać się, że ten ruch wręcz zwiększy Twoją wartość w oczach pracodawcy.

  • Sposób wykonania a nie wykonanie. Zaproponuj firmie, że wykonasz zadanie jedynie opisując sposób jego wykonania. Innymi słowy, jeśli pracodawca oczekuje że dostarczysz projekt funkcjonalności, plan, strategię, raport itp. to możesz zaproponować, że przedstawisz opis tego co zrobisz krok po kroku, aby to zadanie wykonać i dlaczego wybierzesz takie kroki a nie inne. 

  • NDA. W ostateczności możesz po prostu poinformować, że zadanie wykonasz dopiero po podpisaniu dokumentu NDA, czyli umowy o zachowaniu poufności, która będzie zawierała karę finansową za złamanie tej umowy. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że trudno będzie znaleźć pracodawcę, który podpisze NDA z kandydatem w toku rekrutacji (dlatego napisałem “w ostateczności”). Ponadto zdaję sobie również sprawę, że trudno będzie kandydatowi dojść do tego, czy pracodawca nie wykorzysta przekazanej wiedzy czy wykonanego dzieła. Niemniej jednak, jeśli pracodawca jest uczciwy i wyraził zgodę na NDA,  to mamy przynajmniej poczucie, że zrobiliśmy wszystko co możliwe, aby zabezpieczyć swoje interesy. Jeśli pracodawca zgodzi się na NDA ale poprosi Cię o przesłanie wzoru takiej umowy, a Ty tego wzoru nie masz, to daj znać, mam dobrego prawnika od takich spraw.

Wreszcie zdaję sobie też sprawę, że w większości przypadków kandydat nie ma za bardzo możliwości wyboru lub wpływania na sposób wykonania zadania. Pracodawca określa z góry etapy, rekruterzy nie mają zbyt wiele do powiedzenia i firma nie będzie dla jednego kandydata zmieniać zasad. Zawsze jednak warto przedstawić swoje wątpliwości by sprawdzić, czy akurat szczęśliwie trafił na pracodawcę, który wykaże się zrozumieniem i elastycznością.

Wątpliwości warto przedstawić jeszcze z jednego powodu. Nawet jeśli zrezygnujemy z procesu, to przekazanie powodu rezygnacji (czyli omawianych wątpliwości co do zasadności zadania), będzie sygnałem dla pracodawcy, że na rynku jest jednak opór przed tak prowadzoną rekrutacją. Brak feedbacku jest równoznaczny z milczącym przyzwoleniem. Dbajmy o kulturę feedbacku nie tylko gdy chodzi o feedback dla kandydata, ale także w drugą stronę.

Najczęściej czytane:
  1. Darmowe ogłoszenia o pracę i największa lista źródeł kandydatów – największa w Polsce lista bezpłatnych i płatnych źródeł kandydatów
  2. Praca w HR – najnowsze oferty pracy i aktualne średnie wynagrodzenia w branży HR
  3. Akademia Rekrutacji – zbiór wiedzy na temat rekrutacji oraz raporty z rynku pracy.
  4. Gowork – jak reagować na negatywne opinie o pracodawcach – Kompleksowy poradnik dla pracodawców.
  5. Sztuczna inteligencja w rekrutacji i Chat GPT-3 – wszystko co musisz wiedzieć o najnowszej wersji sztucznej inteligencji i jej możliwych zastosowaniach, także w rekrutacji.
  6. RODO w rekrutacji – sourcing, direct search, ogłoszenia. Wszystko co musisz wiedzieć – kompleksowy poradnik RODO w rekrutacji z naciskiem na działania typu direct search / sourcing.
  7. Wszystko o systemach ATS – poradnik wyboru systemu rekrutacyjnego
Maciej Michalewski

Maciej Michalewski

CEO @ Element. Recruitment Automation Software

Nasze artykuły przeczytasz także na Medium, Hashnode, Tealfeed, Substack.

Ostatnie wpisy: